Architect H.J. Jesse 

Hendrik Johannes Jesse is geboren in 1860 en kwam uit Zaltbommel. Op zeventienjarige leeftijd verhuisde hij naar Leiden waar hij zich wist op te werken van krullenjongen tot een vooraanstaand architect binnen de Leidse regio. Voordat hij zelfstandig als architect aan het werk ging volgde hij een studie in tekenen en beschrijvende meetkunde. Daarna volgde hij een studie aan de Polytechnische School in Delft waar hij les kreeg van Gugel, Le Comte en Van der Kloes. Een van zijn eerste grote bouwwerken was de inzending van een ontwerp voor de nieuwe Nederlands Hervormde kerk in Katwijk uit 1883, waarvoor destijds een prijsvraag was uitgeschreven. Het ontwerp van Jesse kwam als winnaar uit de bus. Jesse zocht hulp bij de uitvoering van dit eerste grote project, bij architect W. Kok, die hem begeleidde gedurende het hele project. Deze kerk is nu nog steeds een beeldbepalend monument in Katwijk. Een paar jaar later trouwde Jesse met Anna Adriana Meerburg de dochter van de Katwijkse reder Dirk Meerburg.

De bedrijfspanden van Meerburg

De bedrijfspanden van Meerburg die zich op de kop van het Prins Hendrik kanaal bevonden zijn ook door hem ontworpen. Andere bekende panden van Jesse die tot de familie Meerburg behoorde waren o.a. het oude politiebureau aan de tramstraat dat helaas gesloopt is en hun woonhuis aan de Voorstraat, daar is nu het Katwijks Museum in gevestigd. 

Het Katwijks museum

 Jesse bouwde tijdens zijn leven in verschillende stijlen en ging daarin mee met zijn tijd. Aan het begin van zijn carrière waren dat vooral ontwerpen voor publieke gebouwen zoals kerken, raadhuizen en scholen. Deze ontwerpen werden gebouwd in de Hollandse Renaissance stijl. Eind negentiende eeuw maakt Jesse een begin met het verminderen van de ornamentele toevoegingen aan zijn ontwerpen, het voormalig Raadhuis van Valkenburg is daar een mooi voorbeeld van.

Voormalig gemeentehuis Valkenburg

Het meest maakte Jesse gebruik van de Rationalistische bouwstijl, waaraan hij in de loop der jaren een geheel eigen invulling gaf die zo herkenbaar zou worden voor zijn werk. Deze rationele vormgeving met logische indeling, weinig decoratie en de nadruk op de constructie is duidelijk terug te vinden in bijv. het ontwerp van het Raadhuis van Oegstgeest dat nog steeds in haar oude functie wordt gebruikt.

De jaren hierna hield Jesse zich vooral bezig met de bouw van woonhuizen, arbeidershuizen waarvan onze Rooie Buurt een prachtig voorbeeld van is. Jesse zelf noemde dit “het rode dorp”. Maar verder ook herenhuizen en villa’s zoals die nog aan de Zeeweg te vinden zijn. Voor zichzelf bouwde hij aan de Rijnsburgerweg in Leiden een woning waar hij een groot deel van zijn leven heeft gewoond en gewerkt. In dit pand worden ook alle Jesse kenmerken duidelijk en herkenbaar: grote vlakken van baksteen, toepassing van ronde boogvormen voor ramen en deuren, groen geglazuurde raamdorpelstenen, bovenramen met roedenverdeling ingevuld met groen glas, details die je ook terug vindt in de huizen van de Rooie Buurt. Jesse was een veelzijdig architect en overleed in 1943. Dankzij H.J. Jesse heeft onze buurt de monumentale status gekregen die zij nu heeft. 

Bronvermelding

Tekst: www.hj-jesse-architect.nl